وب سرور چیست و چگونه کار میکند؟
اگر مدیر یک وب سایت هستید، درک اینکه وب سرور چیست و چگونه کار میکند میتواند بسیار برای شما مفید باشد، این دانش به شما کمک میکند که درک بهتری از نحوه تحویل دادههای سایت خود به بازدید کنندگان سایت داشته باشید. حتی به شما کمک میکند یک شرکت میزبانی وب مناسب را برای ذخیره تمام دادههای سایت خود انتخاب کنید. وب سرورها میتوانند در هر زمان معین، پروندههای مختلف را به صدها بازدید کننده سایت تحویل دهند. اگر با توجه به توضیحات بالا علاقه مند شدید که درمورد وب سرور بیشتر بدانید با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید. در این مطلب توضیح میدهیم که وب سرور چیست؟ همچنین چند مورد از بهترین وبسرورهای دنیا را به شما معرفی میکنیم.
وب سرور چیست؟
وب سرور نرم افزاری است که میتواند درخواستهای کاربر در شبکه جهانی وب را پاسخ دهد. یک وب سرور درخواستهای ورودی شبکه را از طریق HTTP و چندین پروتکل مرتبط دیگر پردازش میکند. مهمترین وظیفه یک وب سرور ذخیره، پردازش و ارائه صفحات وب به کاربر است. ارتباط بین کاربر و سرور با استفاده از پروتکل انتقال ابر متن یا همان HTTP صورت میگیرد. صفحات تحویل داده شده اغلب اسناد HTML هستند که علاوه بر محتوای متن ممکن است شامل تصاویر، شیوه نامهها و اسکریپتها نیز باشند.
زمانی که یک کاربر درخواست دسترسی به اطلاعات یک منبع را از طریق یک مرورگر میدهد و با دریافت پیام خطا روبرو میشود لزوما این خطا به خاطر نبودن اطلاعات درخواستی در حافظه سرور نیست. گاهی اوقات این مشکل به نحوه اجرای سرور نیز بستگی دارد. وب سرورها علاوه بر ارائه مطالب به کاربر، از کاربر نیز اطلاعات دریافت میکنند، دریافت اطلاعات از درخواست کننده به منظور ارسال فرمهای وب، بارگذاری پروندهها و اجرای کامل HTTP صورت میگیرد.
وب سرورها غالباً میتوانند در دستگاههایی مانند چاپگر، روتر، وب کم و به صورت یک شبکه محلی تعبیه شده باشند. وب سرور ممکن است به عنوان بخشی از سیستم برای نظارت یا اجرای دستگاه مورد نظر استفاده شود. این بدان معناست که هیچ نرم افزار اضافی روی رایانه مشتری نصب نشده است زیرا فقط به یک مرورگر وب نیاز است (که اکنون در اکثر سیستم عامل ها وجود دارد.)
سیستم عامل وب سرورها
وب سرورها به طور معمول بر روی یکی از دو سیستم عامل، لینوکس یا مایکروسافت ویندوز اجرا میشوند. محبوبترین سیستم عامل برای اجرای وبسرورها، لینوکس است. گنجه هاست نیز از هاست لینوکس برای میزبانی وب سایت های شما استفاده می کند.
بسیاری از وب سرورهای عمومی از زبانهای برنامه نویسی ASP (صفحات فعال سرور) یا PHP و سایر زبانهای اسکریپت نویسی پشتیبانی میکنند. هر کدام از این زبانها در حالی که نرم افزار اصلی سرور بدون تغییر باقی میماند، باعث ایجاد رفتار متفاوت وب سرور با فایلها میگردند. PHP بسیار سریعتر و آسانتر ذخیره میشود اما محتوای پویا را ارائه نمیدهد.
نحوه کار وب سرورها چگونه است؟
هر بیت دادهای که وب سایت شما را تشکیل میدهد، برای محافظت در سرورهای فیزیکی ذخیره میشود. هنگامی که شخصی با کلیک کردن روی وب سایت شما در نتیجه جستجو یا با وارد کردن URL درخواست دیدن صفحات سایت شما را دارد، یک درخواست دریافت داده به وبسرورها فرستاده میشود.
مرورگری که بازدید کننده سایت شما از آن استفاده میکند مانند کروم (Chrome)، فایرفاکس (Firefox) یا اکسپلورر (Internet Explorer) باید سروری را پیدا کند که اطلاعات سایت شما در آن واقع شده باشد. اگر در گذشته با سروری که سایت شما در آن وجود دارد متصل شده باشد، این فرایند آسان است. به خصوص اگر محتوای وب شما ذخیره (کش) شده باشد. در صورتی که مرورگر نداند سرور شما کجاست، نیاز است که آدرس IP سرور را در DNSها جستجو کند.
مرورگر در هر صورت، سرور شما را پیدا میکند و درخواستی را که توسط بازدید کننده سایت ارسال شده است را به سرور میرساند. وب سرور شما تمام درخواستها را دریافت میکند و مطابق با پروندههای پیکربندی وب سرور، آنها را اداره میکند. این ممکن است به معنای تحویل پروندههای استاتیک به یک بازدید کننده سایت یا فعال کردن برنامه دیگر و انتظار برای پاسخ از آن باشد. صرف نظر از آن، تمام درخواستها برای دیدن وب سایت شما با زبان HTML نوشته شده است، که برای مرورگر مشخص میکند که سایت شما با چه فرمتی مشخص شود.
مرورگر، متن HTML را به شکلی قابل خواندن تنظیم میکند، که بازدید کنندگان سایت به عنوان متن و تصاویر نوشته شده میبینند. وب سرور شما نقش مهمی در نمایش وب سایت شما به بازدید کنندگان سایت دارد، اگر وب سرورها وجود نداشتن، بازدید کنندگان سایت به هیچ وجه قادر به دسترسی به محتوای شما نبودند. وب سرور شما باید عملکرد خوبی داشته باشد تا بتواند در سریعترین زمان ممکن محتوای سایت را به بازدید کنندگان تحویل دهد.
انواع وب سرور
وب سرورها خدمات مختلف و متعددی را به کاربران ارائه میدهند. به دلیل خدمات و نیازهای کاربری متفاوت، وب سرورهای مختلفی توسعه داده شدهاند. شناخت این وبسرورها به کاربران کمک میکند تا بتوانند با توجه به نیازهایی که دارند، وب سرور مناسبی را انتخاب کنند. زیرا انتخاب اشتباه وب سرور میتواند پیامدهای بدی برای مدیران سایتها داشته باشد. در ادامه 4 مورد از بهترین وبسرورهای دنیا را به شما معرفی میکنیم.
از جمله معروف ترین وب سرورها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Apache (آپاچی)
- Lite speed (لایت اسپید)
- Nginx (انجین ایکس)
- Microsoft IIS
وب سرور آپاچی
وب سرور آپاچی یک نرم افزار رایگان و متن باز است که توسط شرکت Apache Software توسعه یافته است و نام آن از اسم یک قبیله هندی آمریکایی گرفته شده است و از انتشار اولین نسخه آن حدود 25 سال میگذرد. از ویژگیهای خوب آن به جز رایگان و متن باز بودن میتوان به ساختار ساده، سازگاری با سایتهای وردپرسیرا نام برد. اما این وب سرور در سایتهایی که ترافیک زیادی دارند مشکل دارد و مناسب سایتهای کوچک و متوسط است. با اینکه موارد امنیتی آن منظم بروزرسانی میشود اما باز هم به خاطر ساختاری که دارد گاهاً با مشکل امنیتی روبرو میشود.
وب سرور لایت اسپید
وب سرور لایت اسپید در سال 2002 توسط شرکت Lite Speed که در ابتدا یک گروه مهندسی در نیوجرسی آمریکا بودند، طراحی شد. این گروه اعتقاد داشتند که وب سرور آنها نیاز به خرید سرورهای گران قیمت و منابع زیاد را کاهش میدهد. آنها با عملکرد و سرعت بالا لایت اسپید، ادعایشان را ثابت کردند و امروزه سایتهایی که از این وب سرور استفاده میکنند رو به افزایش است.
سرعت حداقل 6 برابری نسبت به آپاچی، پشتیبانی از کنترل پنلهای سیپنل، دایرکت ادمین و… ، استفاده از httpd ،boa و TUX برای محتواهای استاتیک و استفاده از mod_php برای محتواهای پویا که بیش از 50 درصد سریعتر بوده و سایر مواردی که در پایینتر به آنها اشاره شده، شرکت گنجه هاست را واداشت که از این وب سرور قدرتمند استفاده کند. در صورتی که درباره این وب سرور به اطلاعات بیشتری نیاز داشتید میتوانید مقاله وب سرور لایت اسپید چیست را مطالعه کنید.
برخی از ویژگی های مهم وب سرور لایت اسپید (Lite Speed) :
- سازگاری با آپاچی و htaccess.
- رابط کاربری و نصب آسان
- مدیریت ساده سرور به کمک GUI
- بروزرسانی خودکار
- مجهز بودن به Anti-DdoS که منجر به امنیت بالا می گردد.
- قابلیت اتصال بیش از هزار اتصال هم زمان
- بازیابی سرور پس از قطعی های ناگهانی
- Real-time service monitoring
- بیشترین بهره بری از perl
- و …..
وب سرور Nginx
انجین ایکس یک وب سرور رایگان و متن باز است که در سال 2002 توسط Igor Sysoev پیدایش یافت و در سال 2004 اولین نسخه آن منتشر یافت، این وب سرور با هدف بهره مندی هر چه بیشتر از RAM طراحی گردید. در صورتی که کنترل پنل سی پنل، دایرکت ادمین و پلسک بر روی این وب سرور نصب گردد نیاز است که نقش های به کار رفته در htaccess. برای این وب سرور تعریف شود و همین طور قابلیت ساخت Vhost را به صورت خودکار ندارد.
وب سرور IIS
IIS یک وب سرور ویندوزی است که توسط شرکت Microsoft ارائه گردید. در محیط Visual Basic برنامه نویسی گردیده است. IIS مخفف کلمهی (Internet Information Server) به معنای سرور اطلاعات اینترنتی است. این وب سرور با اینکه در سیستم عامل ویندوز قابل اجرا است اما با توجه به سرعت کمی که دارد نسبت به سایر وبسرورها محبوبیت چندانی ندارد.
مقایسه وب سرور Lite Speed با Apache و Nginx
وبسرورها اغلب به طور کلی با Apache مقایسه میشوند. زیرا سایر وبسرورها به عنوان جایگزین آپاچی طراحی شدهاند. وب سرورهای لایت اسپید و انجین ایکس از لحاظ زیر ساخت به هم شبیهتر هستند و به همین دلیل مقایسه آنها با آپاچی درست به نظر نمیرسد. برای رفع این مشکل سه تا وب سرور معروف لینوکس را ما با هم مقایسه کردهایم.
وب سرور لایت اسپید با تمام کنترل پنل هایی که بر مبنای آپاچی طراحی شدهاند مانند cPanel ،Direct Admin و Plesk سازگار است.
با استفاده از LiteSpeed، شما از هر دو ویژگی زیر بهترین استفاده را خواهید برد:
- مقیاس پذیری مبتنی بر رویداد مشابه nginx
- امکان استفاده از ابزارهای آشنا و همه گیر Apache برای همه کارهای مدیریتی شما
اکنون به صورت جزئی تر به مقایسه وبسرورها می پردازیم:
کارایی
سرعت و راحتی در امر مدیریت یک ویژگی بسیار مهم برای در طراحی سایت است زمانی که شما وب سرور لایت اسپید را انتخاب می کنید می توانید تغییر در سرعت و راحتی استفاده از ویژگی های آن را احساس کنید.
LiteSpeed با داشتن موتور کش پیشرفته داخلی نیاز به پروکسی معکوس HTTPS یا لایه ی دوم ذخیره سازی اضافی که مورد نیاز آپاچی است را برطرف میکند. بعلاوه nginx نمیتواند فایلهای حافظه پنهان را ذخیره کند اما LiteSpeed این کار را به خوبی انجام میدهد.
امنیت
امنیت یک فاکتور مهم بین کسب و کارهای اینترنتی است، به همین دلیل Litespeed از قوانین ModSecurance پشتیبانی میکند (دقیقاً مانند Apache و nginx ) اما به لطف عملکرد کارآمد وب سرور LiteSpeed، این کار را بدون خطر انجام میدهد. LSWS همچنین با پشتیبانی reCAPTCHA، از اقدامات ضد DDoS پشتیبانی می کند. در صورتی که نمیدانید DDoS چیست میتوانید مقاله حملات DDoS چیست را مطالعه کنید تا بدانید چگونه با آنها مقابله کنید.
مقرون به صرفه بودن
Lite Speed با هدف استفاده حداکثری از منابع سخت افزاری ایجاد گردیده و در مجموع نسبت به دو وب سرور دیگر در این زمینه موفقتر بوده و تا حد بسیار زیادی نیاز سخت افزاری را کاهش داده است.
مفهوم محدودیت بار در وب سرور
هر وب سرور دارای یک محدودیت بار مشخص است. معمولاً بین 2 تا 80000 است. به طور پیش فرض بین 500 تا 1000 را در هر IP (یا اتصال TCP) می تواند مدیریت کند. که این تعداد به عوامل زیر بستگی دارد:
- تنظیمات درونی
- نوع درخواست HTTP
- نوع محتوا ( استاتیک یا پویا)
- محتوا ذخیره یا کش شده باشد یا خیر؟
- محدودیت های سخت افزاری و نرم افزاری سیستم عامل رایانه ای که وب سرور بر روی آن اجرا می شود.
زمانی که تعداد درخواست بیش از محدودیت وب سرور باشد، وب سرور نمیتواند پاسخگو ردخواستها باشد به این حالت Overload می گویند.
دلایل اضافه بار (Overload)
- ترافیک وب بیش از حد مجاز توسط هزاران یا حتی میلیون ها مشتری در یک فاصله زمانی کوتاه
- DDOS
- کرم های رایانه ای که باعث ترافیک غیر طبیعی روی سرور می شوند.
- ربات های اینترنتی در وب سایت های بزرگی که دارای فیلتر و محدودیت خاصی نیستند.
- خرابی در تعدادی از سرور ها که باعث افزایش بار بر روی سایر وب سرورها گردد.
علائم اضافه بار (Overload)
علائم یک وب سرور که اصطلاحا اورلود شده است:
- درخواست ها با تاخیر (احتمالاً طولانی) ارائه می شوند. (از 1 ثانیه تا چند صد ثانیه)
- وب سرور کد خطای HTTP مانند 500، 502، 503، 504، 408 یا حتی 404 را نمایش می دهد که می تواند نشان دهنده اورلود بودن وب سرور باشد.
- وب سرور قبل از نمایش هر محتوا، اتصالات TCP را قطع می کند یا رد می کند.
- در موارد بسیار نادر، وب سرور تنها بخشی از مطالب درخواست شده را برمی گرداند.
تکنیک هایی که از Overload شدن وب سرور جلوگیری می کند
- مدیریت ترافیک شبکه
استفاده از ذخیره محتوای استاتیک سایت شما یا محتواهایی که اغلب تغییر نمیکنند، یک راه عالی برای تحویل سریعتر محتوای سایت به افراد است. اگر وب سرور شما محتوای استاتیک را در حافظه فعال خود ذخیره میکند، هر گونه درخواست مشاهده محتوای آن توسط بازدید کنندگان سایت فوراً تحویل داده میشود، بنابراین نیاز به مرورگر بازدید کننده سایت برای تنظیم مجدد آن مطالب به شکل قابل خواندن را از بین میبرد.
وب سرور لایت اسپید دارای یک افزونه اختصاصی به نام LSCache است که محتوای استاتیک را در حافظه فعال خود ذخیره میکند. در صورتی که کاربر سایت شما مجددا آن را درخواست کند به سرعت برای کاربر نمایش میدهد و با این کار در زمان و منابع سایت شما صرفه جویی میشود.
- استفاده از نام دامنه یا آدرسهای IP برای ارائه مطالب مختلف (استاتیک و پویا) توسط سرورهای وب مجزا
به عنوان مثال:
http://images.example.com و http://example.com
- استفاده از نام های دامنه یا رایانه های مختلف برای جدا کردن پرونده های بزرگ از پرونده های کوچک و متوسط؛
هدف این است که بتوانیم با استفاده از تنظیمات مختلف، پروندههای کوچک و متوسط را ذخیره کرد و به صورت کارآمدتر فایل های بزرگ (بیش از 10 – 1000 مگابایت) را نمایش داده شود.
- اصافه کردن منابع سخت افزاری بیشتر (مثل RAM ، دیسک و … ) به هر سرور
- تنظیم پارامترهای سیستم عامل برای قابلیت های سخت افزاری و کاربردهای آن
- استفاده از برنامه های رایانه ای کارآمدتر برای وب سرورها و غیره
جمع بندی
همانطور که دیدید در اکثر مواردی که توضیح دادیم وب سرور لایت اسپید عملکرد بهتری نسبت به بقیه وب سرورها مانند آپاچی یا Nginx داشت. امروزه بسیاری از شرکتهای میزبانی وب از وب سرور لایت اسپید استفاده میکنند. گنجه هاست نیز به خاطر رضایت شما مشتریان گرامی از وبسرور لایت اسپید با سرعت و امنیت بالا استفاده میکند.
در این مقاله سعی کردیم با زبان ساده توضیح دهیم که وب سرور چیست و چگونه کار میکند؟ همچنین بهترین وب سرورهای دنیا را به شما معرفی کردیم و در بخش پایانی مقایسه وب سرورهای لایت اسپید، آپاچی و انجین ایکس را انجام دادیم. امیدواریم که این مقاله باب میل شما بوده باشد و پاسخ سوال خود را دریافته باشید. در صورتی که همچنان سوالی داشتید، در بخش نظرات با ما درمیان بگذارید.
سرورهای گنجه هاست از وبسرور لایت اسپید استفاده میکنند. گنجه هاست دارای با کیفیت ترین سرور مجازی و سرور اختصاصی است که در مدیریت سایت شما بسیار موثر خواهد بود. برای استفاده از این سرویسها میتوانید به سایت گنجه هاست مراجعه کنید.
به نظرم اگه سایت وردپرسی هست وب سرور لایت اسپید بهترین هست براش. واقعا سرعت خوبی داره
بله، ما هم در گنجه هاست از وب سرور لایت اسپید استفاده می کنیم.
مقاله خیلی خوب بود ممنون ازتون
سلام احمدی عزیز
خواهش میکنم
سلام
بین انجین ایکس و لایت اسپید کدوم بهتر هستن؟
سلام امیرمحمد عزیز
لایت اسپید وب سرور بهتری هست.